12/24/2008

Хөрөнгө татах боломж байж болохын

Дэлхийн санхүүгийн хямрал газар авч дийлэнхи томоохон улсууд болон тэдгээрийн улс орны компаниудын хувьцаа борлогдохгүй эдийн засгийн өсөлт удаашралтай болоод байна. Япон 1981 оны үетэйгээ, Солонгос гэхэд л 1988 оны үеийнхээ эдийн засгийн үзүүлэлттэйгээ ижил төвшинд одоо явж байна. Энэ хямрал бүхнийг өөрөө бүтээгч, үйлдвэрлэгч улс орнууд эрсдэл багатай давна гэж дэлхий нийт үзэж байгаа бололтой. Тэр тусмаа хямралаас хамгийн бага эрсдэлтэй гарах улсыг манай өмнөд хөршийг гээд үзэж буй хөрөнгө оруулагч нар байна. Тэгээд ч хөдөлмөрийн хөлс хямд, ажиллах хүчин ихтэй гээд л тэр олон давуу талуудыг бас харж л байгаа байх иймээс ч хөрөнгөө тийш нь цутгах хандлага байна. Хөрөнгө мөнгөний их төвлөрөл үүсээд ирвэл хятадын үйлдвэрлэл улам бүр л нэмэгдээд л түүнийгээ дагаад л бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх нөөцийн хэрэгцээ гарч л таараа. Тэгэхээр хөрш байгалийн баялагтай улс Монгол л юм чинь манай улсаас л хэрэгцээгээ хангана. Тиймд бидэнд одоогийн хямрал харин боломж өгч байгаа биздээ. Дэлхийн томоохон хөрөнгө оруулагчид ази тивд хөрөнгө оруулах сонирхол байна. Алт зэс гээд л металлуудын ханш доогуур байгаа учраас уул уурхайн томоохон компаниуд олборлолтоо нэмэгдүүлж алдагдалаа бууруулна байх гэж бодож байна би. Тэдэнд их нөөц л хэрэгтэй, тэр нөөц монголд л байна. Нэгэнт дэлхий дээрхи хамгийн том байж болохоор худалдан авагч хөлд орж байна. Тиймд бид нийлүүлээд л мөнгийг халаасна. Гэхдээ харин яаж нийлүүлэх үү гээд л бодох л асуудал. Бүтээгдэхүүн хэрэгтэй байгаа газрын хүмүүст нь олборлоод татвараа төл гэсэн санал тавихгүй нь ойлгомжтой. Тэгээд ч тэд харин гадны хэн нэгэнд мөнгө өгөөд л манай баялагийг авч болохын. Иймээс бид өөрсдөө үйлдвэр байгуулаж чадахгүй гэжүү. Айлаас эрэхээр авдараа ух гэсэн үг байдагдаа. Төр Эрдэнэс мэт төрийн өмчит компани байгуулаад л баялагийнхаа 49 хувиа нээлттэй IPO болгоод л дэлхийн зах зээлд гаргахад л уурхай байгуулах хөрөнгийн талыг бол босгоод л ирнэ. Бид бүсээ чангалая гэж яриад байгаа биздээ. Бүсээ чангалаад 50 %-ийг гаргахад л бид сайхан үйлдвэртэй боллоо ш дээ. Ирээдүйн ашигийн төлөө л бүсээ чангална уу гэхээс биш хоосон бүсээ чангалаад яахын бид.

No comments: